1. ESG คืออะไร? และทำไมจึงเป็นหัวใจสำคัญของนักบัญชียุคใหม่

ESG ย่อมาจาก Environment (สิ่งแวดล้อม), Social (สังคม), และ Governance (ธรรมาภิบาล) ซึ่งเป็นกรอบการดำเนินธุรกิจที่คำนึงถึงผลกระทบใน 3 มิติหลัก เพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืน นักบัญชีไม่ได้มีหน้าที่แค่บันทึกตัวเลขรายรับ-รายจ่ายอีกต่อไป แต่ต้องขยายขอบเขตความ ความรับผิดชอบ ไปสู่การวัดผลและรายงานข้อมูลที่ไม่ใช่ตัวเงิน (Non-Financial Information) เหล่านี้ด้วย

• Environment (สิ่งแวดล้อม): การวัดผลการใช้พลังงาน, การจัดการของเสีย, การปล่อยก๊าซเรือนกระจก, และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ
• Social (สังคม): การดูแลพนักงาน, ความปลอดภัยในที่ทำงาน, ความสัมพันธ์กับชุมชน, การเคารพสิทธิมนุษยชน และการจัดการซัพพลายเชนอย่างมีจริยธรรม
• Governance (ธรรมาภิบาล): ความโปร่งใสในการดำเนินงาน, โครงสร้างคณะกรรมการ, การต่อต้านการทุจริต, และการปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด

บทบาทของนัก บัญชี คือการสร้างความน่าเชื่อถือให้กับข้อมูล ESG ที่องค์กรเปิดเผยต่อนักลงทุนและสาธารณชน ซึ่งเป็นทักษะสำคัญที่ตลาดแรงงานกำลังมองหาในบัณฑิต ปริญญาตรีบัญชี

2. เจาะลึก ‘บัญชีสิ่งแวดล้อม‘ (Environmental Accounting): บทบาทที่มากกว่าตัวเลข

บัญชีสิ่งแวดล้อม เป็นส่วนสำคัญของมิติ ‘E’ ใน ESG เป็นการระบุ, วัดผล, และสื่อสารต้นทุนและผลประโยชน์ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมในการดำเนินธุรกิจ ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 2 ส่วนหลักคือ:

1. บัญชีต้นทุนสิ่งแวดล้อม (Environmental Cost Accounting): การคำนวณต้นทุนที่เกิดขึ้นจริงจากการป้องกันและจัดการมลพิษ เช่น ค่าบำบัดน้ำเสีย, ค่ากำจัดของเสีย, ค่าปรับจากการไม่ปฏิบัติตามกฎหมายสิ่งแวดล้อม
2. การรายงานผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Performance Reporting): การจัดทำรายงานที่แสดงให้เห็นถึงความพยายามและผลลัพธ์ขององค์กรในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ปริมาณการปล่อยคาร์บอนที่ลดลง, ปริมาณน้ำที่นำกลับมาใช้ใหม่

ทักษะด้าน บัญชีสิ่งแวดล้อม ช่วยให้นักบัญชีสามารถให้ข้อมูลเชิงลึกแก่ฝ่ายบริหารเพื่อตัดสินใจลงทุนในเทคโนโลยีสีเขียว หรือปรับปรุงกระบวนการผลิตให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ซึ่งท้ายที่สุดแล้วนำไปสู่การลดต้นทุนและสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับองค์กร

3. กรณีศึกษา: พันธบัตรสีเขียว (Green Bonds) และนวัตกรรมการเงินเพื่อความยั่งยืน

หนึ่งในผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่สะท้อนแนวโน้ม ESG ได้ชัดเจนที่สุดคือ “พันธบัตรสีเขียว” (Green Bond) หรือ ตราสารหนี้เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นเครื่องมือที่องค์กรใช้ระดมทุนจากนักลงทุนเพื่อนำเงินไปใช้ในโครงการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะ เช่น:

• โครงการพลังงานหมุนเวียน (เช่น โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์, ฟาร์มกังหันลม)
• โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน
• โครงการขนส่งสะอาด (เช่น รถไฟฟ้า)
• โครงการอาคารสีเขียว (Green Building)

บทบาทของนัก บัญชี ในกระบวนการนี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง ตั้งแต่การตรวจสอบและให้ความเชื่อมั่น (Assurance) ว่าเงินที่ระดมทุนได้จะถูกนำไปใช้ตามวัตถุประสงค์ที่ประกาศไว้จริง ไปจนถึงการติดตามและจัดทำรายงานวัดผลกระทบเชิงบวกที่เกิดขึ้นจากโครงการ ซึ่งทั้งหมดนี้ต้องอาศัยความเข้าใจในหลักการ ESG และ ความรับผิดชอบ ในการเปิดเผยข้อมูลอย่างโปร่งใส

สำหรับผู้ที่สนใจข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับตลาดตราสารหนี้เพื่อความยั่งยืนในประเทศไทย สามารถศึกษาได้จาก สมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย (ThaiBMA) ซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ

4. หลักสูตร ปริญญาตรีบัญชี ม.ศรีปทุม (SPU) เตรียมความพร้อมสู่นักบัญชี ESG

การจะก้าวสู่การเป็นนักบัญชีที่ตอบโจทย์โลกยุคใหม่ได้นั้น การเลือกสถาบันการศึกษาที่มีวิสัยทัศน์และหลักสูตรที่ทันสมัยเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง คณะบัญชี ม.ศรีปทุม (SPU) ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของเทรนด์ ESG และได้บูรณาการแนวคิดเหล่านี้เข้ากับการเรียนการสอน เพื่อสร้างบัณฑิต บัญชี ที่มีความพร้อมรอบด้าน

• หลักสูตรที่ทันสมัย: เนื้อหาการสอนครอบคลุมมากกว่าหลักการ บัญชี แบบดั้งเดิม โดยสอดแทรกความรู้ด้านการรายงานความยั่งยืน, บัญชีสิ่งแวดล้อม, และการตรวจสอบข้อมูล ESG
• เรียนกับตัวจริง ประสบการณ์จริง: เชิญผู้เชี่ยวชาญจากองค์กรชั้นนำที่มีประสบการณ์ด้านการทำรายงาน ESG และ CSR มาแบ่งปันความรู้ เพื่อให้นักศึกษาได้เห็นภาพการทำงานจริง
• เน้นทักษะแห่งอนาคต: ส่งเสริมทักษะการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) เพื่อนำข้อมูล ESG มาใช้ในการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ และการใช้เทคโนโลยีด้านการบัญชี

สนใจเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักสูตรปริญญาตรีบัญชี SPU คลิกที่นี่!

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)