การจัดทำรายงานความยั่งยืน (ESG): เข็มทิศใหม่ที่ชี้นำการตัดสินใจของนักลงทุน
ในโลกธุรกิจที่ไม่ได้วัดผลความสำเร็จจากตัวเลขกำไรเพียงอย่างเดียว การดำเนินงานที่คำนึงถึง ความยั่งยืน ได้กลายเป็นหัวใจสำคัญที่นักลงทุนทั่วโลกต่างจับตามอง รายงานความยั่งยืนจึงไม่ใช่แค่เอกสารประกอบ แต่เป็นเครื่องมือสื่อสารที่ทรงพลังซึ่งสะท้อนถึงวิสัยทัศน์และ ธรรมาภิบาล ขององค์กร
1. เจาะลึกรายงานความยั่งยืน: มากกว่าแค่ตัวเลข คืออะไร?
รายงานความยั่งยืน หรือ Sustainability Report คือรายงานที่เปิดเผยข้อมูลการดำเนินงานของบริษัทในมิติที่ไม่ใช่แค่การเงิน แต่ครอบคลุมประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental), สังคม (Social), และ การกำกับดูแลกิจการ (Governance) หรือที่รู้จักกันในชื่อ CG + ESG ซึ่งเป็นแนวคิดที่ทั่วโลกให้การยอมรับ โดยมีองค์ประกอบหลักดังนี้:
- สิ่งแวดล้อม (Environmental): การจัดการทรัพยากร, การปล่อยก๊าซเรือนกระจก, การจัดการของเสีย, การใช้พลังงานหมุนเวียน
- สังคม (Social): การดูแลพนักงาน, ความปลอดภัยในที่ทำงาน, การมีส่วนร่วมกับชุมชน, การเคารพสิทธิมนุษยชน
- การกำกับดูแลกิจการ (Governance): โครงสร้างองค์กรที่โปร่งใส, การต่อต้านการทุจริต, ธรรมาภิบาล, ความเป็นอิสระของคณะกรรมการ
ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้นักลงทุนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเห็นภาพรวมของบริษัทได้ชัดเจนขึ้น ว่าบริษัทมีการบริหารความเสี่ยงและสร้างโอกาสเพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาวอย่างไร
2. ทำไมรายงานความยั่งยืนจึงสำคัญต่อทุกองค์กร?
การจัดทำรายงานด้าน ความยั่งยืน ไม่ได้เป็นเพียงการปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ แต่ยังสร้างประโยชน์มหาศาลให้แก่องค์กรในหลายมิติ:
- สร้างความน่าเชื่อถือ: แสดงถึงความโปร่งใสและความรับผิดชอบขององค์กร สร้างความไว้วางใจให้กับนักลงทุน ลูกค้า และสังคม
- บริหารความเสี่ยง: ช่วยให้องค์กรระบุและประเมินความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับ ESG เพื่อวางแผนรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน: บริษัทที่มีการดำเนินงานด้าน CG + ESG ที่โดดเด่นมักจะดึงดูดบุคลากรที่มีคุณภาพและสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ได้ดีกว่า
- เข้าถึงแหล่งเงินทุน: กองทุนและสถาบันการเงินทั่วโลกมีแนวโน้มที่จะลงทุนในบริษัทที่ให้ความสำคัญกับ ความยั่งยืน มากขึ้น
3. ผลกระทบโดยตรงต่อการตัดสินใจของนักลงทุน
นักลงทุนยุคใหม่ไม่ได้มองแค่ผลตอบแทนทางการเงินในระยะสั้นอีกต่อไป พวกเขาใช้ข้อมูล CG + ESG เป็นเครื่องมือสำคัญในการประเมินศักยภาพและความเสี่ยงระยะยาวของบริษัท การลงทุนในบริษัทที่มี ธรรมาภิบาล ที่ดีและมีการจัดการด้าน ความยั่งยืน ที่แข็งแกร่ง เปรียบเสมือนการลงทุนในอนาคตที่มั่นคงและมีโอกาสเติบโตสูง
การศึกษาด้าน บัญชี และ การกำกับดูแลกิจการ ที่ ม.ศรีปทุม (SPU) เตรียมพร้อมสำหรับโลกการลงทุนยุคใหม่
ความรู้ความเข้าใจในเรื่องนี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง สถาบันการศึกษาอย่าง มหาวิทยาลัยศรีปทุม (SPU) โดยเฉพาะ คณะบัญชี (ACC) ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญและได้บูรณาการความรู้ด้าน ความยั่งยืน และ การกำกับดูแลกิจการ เข้าไปในหลักสูตรการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับ ปริญญาตรี, ปริญญาโท, จนถึง ปริญญาเอก เพื่อผลิตบัณฑิตและนัก บัญชี รุ่นใหม่ที่มีความพร้อมสำหรับความท้าทายในโลกธุรกิจสมัยใหม่ สามารถวิเคราะห์ข้อมูล ESG เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์และการลงทุนได้อย่างแม่นยำ
บัณฑิตจาก ACC SPU จึงไม่เพียงแต่เชี่ยวชาญด้านตัวเลข แต่ยังเข้าใจในมิติของ ธรรมาภิบาล ซึ่งเป็นที่ต้องการอย่างสูงในตลาดแรงงานปัจจุบัน
4. มาตรฐานและกรอบการรายงานที่ควรรู้
เพื่อให้การรายงานมีความน่าเชื่อถือและสามารถเปรียบเทียบกันได้ จึงมีมาตรฐานสากลเกิดขึ้นมากมาย เช่น:
- GRI Standards (Global Reporting Initiative): เป็นมาตรฐานที่ได้รับความนิยมแพร่หลายที่สุดทั่วโลก
- SASB Standards (Sustainability Accounting Standards Board) : เน้นข้อมูล ESG ที่มีผลกระทบทางการเงินอย่างมีนัยสำคัญต่ออุตสาหกรรมนั้นๆ
- SET Reporting Guide: สำหรับบริษัทจดทะเบียนในประเทศไทย ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) ได้มีแนวทางและส่งเสริมการเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนอย่างต่อเนื่อง
การเลือกใช้กรอบการรายงานที่เหมาะสมจะช่วยให้องค์กรสามารถสื่อสารข้อมูลด้าน ความยั่งยืน ได้อย่างมีประสิทธิภาพและตรงกับความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
5. คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
รายงานความยั่งยืนแตกต่างจากรายงานประจำปีอย่างไร?
รายงานประจำปี (Annual Report) จะเน้นที่ผลการดำเนินงานทางการเงินเป็นหลัก เช่น งบกำไรขาดทุน งบดุล ในขณะที่รายงานความยั่งยืนจะให้ข้อมูลเชิงลึกในมิติที่ไม่ใช่การเงิน คือด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และ การกำกับดูแลกิจการ (CG + ESG) ซึ่งเป็นการมองภาพรวมของธุรกิจในระยะยาว ปัจจุบันหลายบริษัทนิยมจัดทำเป็น “รายงานแบบบูรณาการ” (Integrated Report) ที่รวมข้อมูลทั้งสองส่วนไว้ด้วยกัน
ทุกบริษัทจำเป็นต้องจัดทำรายงานความยั่งยืนหรือไม่?
ในประเทศไทย บริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ ถูกส่งเสริมและมีข้อกำหนดให้เปิดเผยข้อมูลด้าน ความยั่งยืน ส่วนบริษัทนอกตลาดหลักทรัพย์ฯ แม้ยังไม่เป็นภาคบังคับ แต่การจัดทำรายงานโดยสมัครใจก็ถือเป็นข้อได้เปรียบอย่างมากในการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและดึงดูดนักลงทุนในอนาคต
ในฐานะนักศึกษา จะศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมด้าน CG + ESG ได้อย่างไร?
การเลือกศึกษาต่อในสถาบันที่ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ดี หลักสูตร บัญชี ของ ม.ศรีปทุม (SPU) ทั้งในระดับ ปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก ได้สอดแทรกเนื้อหาเหล่านี้ไว้เพื่อสร้างความเข้าใจที่ลึกซึ้ง นอกจากนี้ยังสามารถติดตามข้อมูลจากหน่วยงานกำกับดูแล เช่น ตลท. หรือ ก.ล.ต. และศึกษาจากรายงานของบริษัทชั้นนำเพื่อเป็นกรณีศึกษาได้
โดยสรุป, การจัดทำรายงานความยั่งยืนไม่ใช่เทรนด์ที่ผ่านมาแล้วผ่านไป แต่เป็นมาตรฐานใหม่ของโลกธุรกิจที่สะท้อนถึง ธรรมาภิบาล และวิสัยทัศน์ที่กว้างไกลขององค์กร การเตรียมความพร้อมด้านบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถด้าน บัญชี ควบคู่ไปกับความเข้าใจในหลักการ CG + ESG อย่างที่ ACC SPU มุ่งมั่นผลิตบัณฑิต จึงเป็นกุญแจสำคัญที่จะนำพาองค์กรและเศรษฐกิจของประเทศไปสู่การเติบโตที่มั่นคงและยั่งยืนอย่างแท้จริง
สนใจความรู้ด้านบัญชีและศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง สามารถพบกันได้ที่ คณะบัญชี มหาวิทยาลัยศรีปทุม
“`