๗ สิงหาคม วันรพี น้อมรำลึกถึงพระบิดาแห่งกฎหมายไทย

๗ สิงหาคม เป็นวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ผู้ทรงได้รับการยกย่องให้เป็น “พระบิดาแห่งกฎหมายไทย”
ซึ่งเสด็จสิ้นพระชนม์ ณ กรุงปารีส เมื่อวันที่ ๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๖๓ ขณะพระชันษา ๔๗ ปี

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำเนินการปฏิรูปศาลไทย โดยปรับปรุงให้ศาลมีอิสระในการพิจารณาพิพากษาคดี พระกรณียกิจในการปฏิรูประบบกฎหมายและการศาล ทำให้ทรงได้รับยกย่องว่าเป็น “พระบิดาแห่งกฎหมายไทย” ทรงเป็นต้นราชสกุล รพีพัฒน์

กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ได้ทรงปฏิรูปกิจการศาลไทย ทรงจัดวางระเบียบศาลยุติธรรมของประเทศให้ทันสมัยโดยการปรับปรุงศาลต่าง ๆ ในกรุงเทพฯ และหัวเมือง แก้ไขบทกฎหมายว่าด้วยการพิจารณาความแพ่งและความอาญา เพื่อให้การศาลยุติธรรมทันสมัยทัดเทียมนานาอารยประเทศ

ที่สำคัญคือ ทรงออกประกาศให้ข้าหลวงพิเศษจัดตั้งศาลหัวเมืองและผู้พิพากษาในศาลพระราชอาญามีอำนาจกำหนดโทษในความผิดอาญา ซึ่งแต่เดิมนั้น เมื่อศาลพิพากษาลงโทษจำคุกจำเลยแล้วต้องกราบบังคมทูลให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงกำหนดเวลาจำคุกอีกชั้นหนึ่ง

และทรงมีส่วนสำคัญในการจัดตั้งโรงเรียนกฎหมายขึ้นในกระทรวงยุติธรรม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๐ เพราะทรงตระหนักถึงความจำเป็นที่จะต้องสร้างกำลังคนขึ้นใช้ในการพิจารณาพิพากษาคดี ทรงประสาทความรู้ทางกฎหมายและการอบรมจริยธรรมตุลาการให้แก่ผู้พิพากษาเก่าและใหม่ ตลอดจนนักเรียนกฎหมายที่จะเป็นผู้พิพากษาต่อไปในภายหน้าด้วยพระองค์เอง

ที่มา/อ่านเพิ่มเติม : https://goo.gl/CtbqTx