AI กับการบริหารความปลอดภัยข้อมูลและการควบคุมภายในองค์กร: พลิกโฉม นักบัญชียุคใหม่ สู่โลกดิจิทัล

ในยุคที่ข้อมูลคือขุมทรัพย์ที่ล้ำค่าของทุกองค์กร การบริหารความปลอดภัยข้อมูลและการมีระบบการควบคุมภายในที่เข้มแข็งจึงไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป แต่เป็นสิ่งจำเป็นที่ขาดไม่ได้ และในขณะเดียวกัน เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ก็ได้ก้าวเข้ามามีบทบาทสำคัญในการปฏิวัติกระบวนการเหล่านี้อย่างสิ้นเชิง บทความนี้จะพาไปเจาะลึกว่า AI สามารถเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับการควบคุมภายในได้อย่างไร และเหตุใดสิ่งนี้จึงเป็นทักษะที่ นักบัญชียุคใหม่ ตั้งแต่ระดับ ปริญญาตรี, ปริญญาโท, ไปจนถึง ปริญญาเอก ที่ คณะบัญชี ม.ศรีปทุม (ACC SPU) ต้องทำความเข้าใจ

1. ความท้าทายของ ‘การควบคุม’ ภายในแบบดั้งเดิมในยุคดิจิทัล

ระบบ การควบคุม ภายในองค์กรแบบดั้งเดิมมักอาศัยการตรวจสอบโดยมนุษย์เป็นหลัก ซึ่งต้องใช้เวลาและมีโอกาสเกิดข้อผิดพลาด (Human Error) ได้สูง เมื่อต้องเผชิญกับข้อมูลจำนวนมหาศาล (Big Data) ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในแต่ละวัน การตรวจสอบแบบสุ่มตัวอย่างอาจไม่เพียงพอที่จะตรวจจับความผิดปกติหรือการทุจริตที่ซับซ้อนได้ทันท่วงที นี่คือจุดที่กรอบการดำเนินงานที่เป็นมาตรฐานสากลอย่าง กรอบ COSO เข้ามามีบทบาทสำคัญในการวางรากฐาน แต่ก็ยังต้องการเครื่องมือที่ทันสมัยมาช่วยในการปฏิบัติจริง

2. AI: ผู้ช่วยอัจฉริยะในการเสริมแกร่งการควบคุมตามกรอบ COSO

AI ไม่ได้มาเพื่อแทนที่ กรอบ COSO (The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission) แต่เข้ามาเป็นเครื่องมือทรงพลังที่ช่วยให้องค์ประกอบทั้ง 5 ของ COSO ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด

• สภาพแวดล้อมการควบคุม (Control Environment): AI ช่วยตรวจสอบและบังคับใช้นโยบายการเข้าถึงข้อมูลได้อย่างอัตโนมัติ ทำให้มั่นใจว่าทุกคนปฏิบัติตามกฎเกณฑ์อย่างเคร่งครัด
• การประเมินความเสี่ยง (Risk Assessment): AI สามารถวิเคราะห์ข้อมูลจากหลากหลายแหล่งเพื่อระบุและคาดการณ์ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นล่วงหน้าได้แม่นยำกว่ามนุษย์
• กิจกรรมการควบคุม (Control Activities): AI สามารถทำ Automate กระบวนการกระทบยอดบัญชี, ตรวจสอบรายการที่ผิดปกติ (Anomaly Detection) แบบเรียลไทม์ 24/7 ซึ่งเป็น การควบคุม ที่มีประสิทธิภาพสูง
• สารสนเทศและการสื่อสาร (Information & Communication): AI ช่วยจัดระเบียบและส่งมอบข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการตัดสินใจไปยังผู้ที่เกี่ยวข้องได้อย่างรวดเร็วและถูกต้อง
• การติดตามและประเมินผล (Monitoring Activities): นี่คือส่วนที่ AI โดดเด่นที่สุดในการช่วย ประเมินประสิทธิผลของการควบคุม อย่างต่อเนื่อง

3. การประเมินประสิทธิผลของการควบคุมด้วย AI: แม่นยำและรวดเร็วกว่าที่เคย

ในอดีต การประเมินประสิทธิผลของการควบคุม มักทำเป็นรอบ เช่น รายไตรมาส หรือรายปี แต่ด้วย AI องค์กรสามารถติดตามและประเมินผลได้แบบเรียลไทม์ (Continuous Monitoring) โดย AI จะทำการแจ้งเตือนทันทีเมื่อพบกิจกรรมที่น่าสงสัยหรือการละเมิดนโยบาย ซึ่งช่วยให้องค์กรสามารถตอบสนองต่อปัญหาได้อย่างทันท่วงที ลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างมหาศาล สิ่งนี้ทำให้ นักบัญชียุคใหม่ ต้องเปลี่ยนมุมมองจากการเป็นผู้ตรวจสอบในอดีต (Historical Auditor) มาเป็นที่ปรึกษาเชิงรุก (Proactive Advisor) ที่ใช้ข้อมูลจาก AI มาวางแผนป้องกันความเสี่ยง

4. ทำไมนักบัญชียุคใหม่ที่ ACC SPU จึงต้องพร้อมรับมือกับ AI?

โลกของการบัญชีและการตรวจสอบกำลังเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ทักษะด้านการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) และความเข้าใจในเทคโนโลยี AI กลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับ นักบัญชียุคใหม่ ที่คณะบัญชี มหาวิทยาลัยศรีปทุม (ACC SPU) เราตระหนักถึงความสำคัญนี้และได้สอดแทรกความรู้เหล่านี้เข้าไปในหลักสูตรทุกระดับ ตั้งแต่ ปริญญาตรี, ปริญญาโท,ไปจนถึง ปริญญาเอก
เพื่อผลิตบัณฑิตที่พร้อมสำหรับความท้าทายในอนาคต สามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีเพื่อยกระดับระบบ การควบคุม ภายใน และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรได้อย่างแท้จริง

การเรียนรู้ที่ ม.ศรีปทุม ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ทฤษฎี แต่เน้นการปฏิบัติจริง เพื่อให้นักศึกษาสามารถนำความรู้ไปปรับใช้และเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในองค์กรที่ตนเองทำงานอยู่ได้ สนใจข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักสูตรของเรา? ดูรายละเอียดหลักสูตรบัญชีบัณฑิต SPU ที่นี่

5. คำถามที่พบบ่อย (FAQ)