ผู้ตรวจสอบและกำกับดูแลภาครัฐและเอกชนกับการเรียนต่อปริญญาเอกนิติศาสตร์: บทบาท ก.ล.ต. และธนาคารแห่งประเทศไทยในยุคใหม่
ในยุคที่เทคโนโลยีทางการเงิน (FinTech) และสินทรัพย์ดิจิทัลเข้ามามีบทบาทสำคัญ โลกเศรษฐกิจและการเงินเปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง ส่งผลให้บทบาทของผู้ตรวจสอบและกำกับดูแลภาครัฐและเอกชนมีความท้าทายและซับซ้อนมากขึ้น องค์กรหลักอย่าง สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) และ ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) กำลังเผชิญกับโจทย์ใหม่ที่ต้องการบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถในระดับสูง การยกระดับความรู้ความสามารถผ่านการเรียนต่อ โดยเฉพาะในระดับปริญญาเอกนิติศาสตร์ จึงกลายเป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนองค์กรและประเทศไปข้างหน้า
OVERVIEW
ความท้าทายใหม่ที่รออยู่ข้างหน้า
ภูมิทัศน์ทางการเงินที่เปลี่ยนไปนำมาซึ่งความท้าทายที่หลากหลายสำหรับผู้กำกับดูแล ซึ่งต้องการความเข้าใจที่ลึกซึ้งทั้งในมิติของกฎหมาย เทคโนโลยี และเศรษฐศาสตร์ ความท้าทายเหล่านี้ ได้แก่:
- นวัตกรรมทางการเงิน (FinTech): การกำกับดูแลแพลตฟอร์มและบริการทางการเงินรูปแบบใหม่ที่ไม่ได้ดำเนินการโดยสถาบันการเงินแบบดั้งเดิม
- สินทรัพย์ดิจิทัล (Digital Assets): การสร้างสมดุลระหว่างการส่งเสริมนวัตกรรมและการคุ้มครองผู้ลงทุนในตลาด Cryptocurrency และ Tokenization
- ความปลอดภัยทางไซเบอร์ (Cybersecurity): การวางกรอบกฎหมายและมาตรการเพื่อรับมือกับภัยคุกคามทางไซเบอร์ที่มีต่อเสถียรภาพของระบบการเงิน
- ธุรกรรมข้ามพรมแดน: ความซับซ้อนในการกำกับดูแลธุรกรรมที่เกิดขึ้นบนโลกออนไลน์ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับกฎหมายหลายประเทศ
- กฎเกณฑ์ด้าน ESG: การกำกับดูแลและส่งเสริมการดำเนินธุรกิจโดยคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (Environmental, Social, and Governance)
บทบาทของ ก.ล.ต. และ ธปท. ในฐานะผู้ตรวจสอบและกำกับดูแลภาครัฐและเอกชน
สองหน่วยงานหลักที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนและกำกับดูแลระบบเศรษฐกิจการเงินของไทย คือ ก.ล.ต. และ ธปท. ซึ่งต้องปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ
สำนักงาน ก.ล.ต.
ก.ล.ต. มีภารกิจหลักในการกำกับดูแลตลาดทุนของประเทศ ตั้งแต่การระดมทุนของภาคธุรกิจ การซื้อขายหลักทรัพย์ ไปจนถึงการกำกับดูแลสินทรัพย์ดิจิทัล ในยุคใหม่นี้ ก.ล.ต. จำเป็นต้องมีบุคลากรที่เข้าใจกฎหมายตลาดทุนอย่างลึกซึ้ง และในขณะเดียวกันก็ต้องมีความรู้ด้านเทคโนโลยีเพื่อกำกับดูแลนวัตกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มครองผู้ลงทุนได้อย่างเหมาะสม
ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.)
ในฐานะธนาคารกลาง ธปท. มีหน้าที่รักษาเสถียรภาพระบบการเงินและระบบการชำระเงินของประเทศ การเกิดขึ้นของสกุลเงินดิจิทัลและบริการทางการเงินรูปแบบใหม่ทำให้ ธปท. ต้องทบทวนและพัฒนากรอบการกำกับดูแลให้เท่าทัน รวมถึงศึกษาและวิจัยเกี่ยวกับสกุลเงินดิจิทัลที่ออกโดยธนาคารกลาง (CBDC) ซึ่งต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญที่มีความสามารถในการวิเคราะห์กฎหมายเศรษฐกิจมหภาคและการเงินระหว่างประเทศ
ทำไมการเรียนต่อปริญญาเอกนิติศาสตร์จึงเป็นคำตอบ?
การเผชิญหน้ากับความท้าทายที่ซับซ้อนและไม่เคยมีมาก่อน ทำให้ความรู้ในระดับปริญญาตรีหรือโทอาจไม่เพียงพอ การเรียนต่อในระดับ ปริญญาเอกนิติศาสตร์ จึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยสร้างบุคลากรคุณภาพสูงสำหรับสายงานผู้ตรวจสอบและกำกับดูแลภาครัฐและเอกชน ด้วยเหตุผลดังนี้:
- ความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง (Specialization): เปิดโอกาสให้ทำวิจัยเชิงลึกในประเด็นกฎหมายใหม่ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับภารกิจของ ก.ล.ต. และ ธปท. เช่น กฎหมายสินทรัพย์ดิจิทัล, กฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลในภาคการเงิน หรือกฎหมายการแข่งขันในตลาด FinTech
- ทักษะการวิเคราะห์ขั้นสูง (Advanced Analytical Skills): กระบวนการทำวิจัยในระดับปริญญาเอกจะช่วยฝึกฝนทักษะการคิดวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ เพื่อรับมือกับปัญหาที่ยังไม่มีคำตอบหรือแนวปฏิบัติที่ชัดเจน
- การสร้างองค์ความรู้ใหม่ (Knowledge Creation): ผู้จบการศึกษาสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างและพัฒนากรอบกฎเกณฑ์เพื่อรองรับอนาคต แทนที่จะเป็นเพียงผู้ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่มีอยู่เดิม
สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาต่อเพื่อความก้าวหน้าในสายอาชีพ สามารถ อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับเหตุผลที่ควรเลือกปริญญาเอก SPU: หลักสูตรทันสมัยกับโอกาสสายอาชีพ เพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจ
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q1: ต้องมีพื้นฐานด้านกฎหมายหรือไม่ หากต้องการทำงานใน ก.ล.ต. หรือ ธปท.?
แม้ว่าหลายตำแหน่งจะต้องการพื้นฐานด้านกฎหมาย เศรษฐศาสตร์ หรือการเงิน แต่ทั้งสององค์กรก็เปิดรับผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขา เช่น เทคโนโลยีสารสนเทศ หรือวิทยาการข้อมูลเช่นกัน อย่างไรก็ตาม สำหรับสายงานกำกับดูแลโดยตรง การมีความรู้ทางกฎหมายถือเป็นข้อได้เปรียบอย่างยิ่ง
Q2: การเรียนต่อปริญญาเอกนิติศาสตร์ เหมาะกับใครในสายงานนี้?
เหมาะสำหรับผู้ที่ปฏิบัติงานอยู่แล้วและต้องการเป็นผู้เชี่ยวชาญเชิงลึก (Specialist) หรือผู้กำหนดนโยบาย (Policymaker) ในองค์กรกำกับดูแล การทำวิจัยในระดับปริญญาเอกช่วยให้สามารถวิเคราะห์ปัญหาที่ซับซ้อนและเสนอแนวทางแก้ไขเชิงนโยบายที่เป็นรูปธรรมและมีหลักการรองรับได้
Q3: หน่วยงานอย่าง ก.ล.ต. และ ธปท. สนับสนุนการเรียนต่อของบุคลากรหรือไม่?
โดยทั่วไปแล้ว ทั้งสององค์กรให้ความสำคัญกับการพัฒนาบุคลากรและมักมีโครงการมอบทุนเพื่อการเรียนต่อในระดับสูงทั้งในและต่างประเทศ ผู้ที่สนใจควรติดตามประกาศจากเว็บไซต์ทางการของ ธปท. และ ก.ล.ต. อย่างสม่ำเสมอ
