Dek บัญชีหลายคนเคยสงสัยกันใช่ไหมละว่า “จบบัญชีมาเป็นแค่นักบัญชีอย่างเดียวหรือเปล่า?” คำตอบคือไม่ใช่เลยจ้า! เพราะว่างานของบัญชีมีหลักหลายสาขาอาชีพมากๆ ที่จบบัญชีมาทำได้ จะมีอะไรบ้างไปดูกัน!
นักบัญชี เจ้าหน้าที่ทางการเงิน (Accountant) หน้าที่หลักๆ ของนักบัญชี คือการจัดการงบประมาณ ไม่ว่าจะเป็นการจัดทำและรวบรวมเอกสารทางบัญชี บันทึกรายการและจัดทำรายงานการเงินและงบการเงินต่างๆ วิเคราะห์และร่วมวางแผน ตรวจสอบดูแลทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับการเงินของบริษัทหรือองค์กร
ดังนั้นแทบทุกองค์กรจึงต้องมีเจ้าหน้าที่การเงิน และการบัญชี เช่น ธนาคาร บริษัทประกันภัย องค์กรธุรกิจเอกชน รัฐบาล และสถานประกอบการต่างๆ รวมไปถึงบริษัทที่รับทำบัญชีให้บริษัทอื่นอีกที
ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี (Tax Specialist) หรือเรียกได้ว่าเป็นที่ปรึกษาด้านภาษี อาชีพนี้มีหน้าที่ให้คำปรึกษากับองค์กรด้านภาษีอากรต่างๆ ทั้งกฎหมายภาษีตามประมวลรัษฎากรและภาษีอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับบริษัท เพื่อลดความเสี่ยงทางภาษี เช่น การคำนวณภาษีไม่ถูกต้อง การยื่นแบบรายการทางภาษี การวางแผนภาษีให้หน่วยงานหรือบริษัท เพื่อเสียภาษีที่ถูกต้องและประหยัด และแก้ปัญหาภาษีต่างๆ ให้แก่องค์กร ยื่นแบบรายการภาษีเงินได้ทุกประเภท ซึ่งปัจจุบันอาชีพนี้เป็นที่ต้องการในตลาดแรงงานเป็นอย่างมาก
ผู้ตรวจสอบบัญชี (Auditor) หรือผู้ตรวจสอบภายใน (Internal Auditor) ทำหน้าที่วางแผน ตรวจสอบการปฏิบัติงานหน่วยงานต่างๆ ในองค์กร ออกแบบและจัดทำรายงานผลการตรวจสอบให้สอดคล้องกับมาตรฐานและความต้องการของผู้บริหาร ปรับปรุงแนวทางการจัดเก็บเอกสารให้สอดคล้องกับมาตรฐานการควบคุมภายใน ออกแบบและปรับปรุงผังการทำงาน (Workflow) เพื่อควบคุมติดตามการปฏิบัติงานต่างๆ และกำกับดูแลการทำงานให้แก่สถานประกอบการ สถาบัน บริษัท หรือหน่วยงานรัฐบาล
การตรวจสอบภายในนี้ยังช่วยให้องค์กรสามารถบรรลุเป้าหมายขององค์กรที่ตั้งไว้ ด้วยการประเมินและปรับปรุงประสิทธิผลของการควบคุมภายใน การบริหารความเสี่ยง การควบคุม และกระบวนการกำกับดูแลกิจการอย่างเป็นระบบระเบียบ หากเป็นผู้ตรวจสอบภายในสากล (CIA) จะมีโอกาสก้าวหน้าในวิชาชีพมากยิ่งขึ้น ทำได้ทั้งอาชีพอิสระและทำงานในองค์กรโดยตรง
ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต (CPA) หากน้องคนไหนสนใจอยากทำงานนี้ อาจต้องต่อวุฒิปริญญาตรีก่อน เนื่องจากคุณสมบัติที่เปิดรับคือต้องเรียนจบวุฒิไม่ต่ำกว่าปริญญาตรี โดยผู้ที่ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้สอบบัญชี จะมีคณะกรรมการกำกับดูแลการประกอบวิชาชีพบัญชี (กกบ.) เป็นผู้ออกระเบียบ ข้อบังคับ หลักเกณฑ์การปฏิบัติงานการตรวจสอบบัญชี เพื่อกำกับควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต
ซึ่งผู้สอบบัญชีรับอนุญาต มีหน้าที่ในการตรวจสอบเอกสาร กระบวนการการจัดทำรายงานการเงินของบริษัทต่างๆ เพื่อรวบรวมหลักฐานจากการตรวจสอบที่เหมาะสมและเพียงพอเพื่อการแสดงความเห็นต่อความถูกต้องและครบถ้วนของรายงานการเงินของบริษัท ผู้สอบบัญชีรับอนุญาตเป็นอาชีพอิสระรายได้ดี และเป็นที่ใฝ่ฝันของนักบัญชีหลายคน
ที่ปรึกษาทางบัญชี อาชีพนี้จะรับผิดชอบให้คำปรึกษาหรือคำแนะนำด้านการบัญชีการเงิน การบัญชีบริหาร อาจรวมถึงการวางแผนการเงินและการวางระบบ ปรับปรุงระบบสารสนเทศทางบัญชีของบริษัท เป็นได้ทั้งอาชีพอิสระและทำงานในองค์กรโดยตรง ซึ่งเป็นอีกสายงานที่มีรายได้สูง เพราะต้องเป็นผู้มีประสบการณ์
นักบัญชีต้นทุน (Cost Accountant) ชี้แจงต้นทุนสินค้าและการบริการ กำหนดและควบคุมต้นทุนของสินค้าและบริการที่ผลิต และให้คำปรึกษาในการวางแผนต้นทุนและค่าใช้จ่ายในการผลิตสินค้าและบริการ
ธุรกิจส่วนตัว หากเรียนจบด้านพาณิชย์และการบัญชีมา เราสามารถนำความรู้ที่เรียนมาไปประกอบธุรกิจส่วนตัวได้โดยง่าย เพราะมีความเข้าใจในระบบการบริหารจัดการรายได้ต่างๆ อย่างดี โดยนักบัญชีที่ผันตัวมาประกอบธุรกิจส่วนตัว ส่วนใหญ่จะมีประสบการณ์การทำงานมานานและเก็บเกี่ยวความรู้ ทักษะการทำธุรกิจและการบริหารงานมาแล้วพอสมควร แต่รายได้ก็จะขึ้นอยู่กับผลประกอบการของธุรกิจ
คุณครู อาจารย์ หรือติวเตอร์ด้านบัญชี นอกเหนือจากการทำงานด้านบัญชีโดยตรงแล้ว นักบัญชียังสามารถใช้วิชาชีพที่มีไปถ่ายทอดแก่ผู้อื่นด้วยการเป็นอาจารย์หรือติวเตอร์ ในสถาบันการศึกษาต่างๆ ได้ด้วย ซึ่งปัจจุบันผู้ที่จะเป็นอาจารย์ไม่จำเป็นต้องจบครุศาสตร์เท่านั้น เพียงแค่ใช้วิชาชีพที่จบมาสอนได้ แต่ถ้าน้องๆ จบปริญญาตรี ระดับที่สามารถสอนได้คือ ปวช. ปวส. แต่ถ้าอยากเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัย ต้องเรียนต่อปริญญาโท สาขาบัญชี ก็สามารถกลับมาเป็นอาจารย์เพื่อถ่ายทอดวิชาความรู้ให้แก่นักศึกษาได้เช่นกัน
พนักงานธนาคาร ให้บริการทางด้านการเงิน ให้คำปรึกษา การเปิด-ปิดบัญชี การลงทุนต่างๆ และให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน
ข้าราชการ การเป็นนักบัญชี ผู้อำนวยการบัญชี นักวิเคราะห์และวางแผนการเงิน หรือตำแหน่งอื่นๆ ในหน่วยงานราชการ อันดับแรก ต้องเริ่มจากเริ่มจากสมัครและสอบเข้า ก.พ. หรือสอบตรง แล้วจึงจะสามารถสมัครเข้าทำงานอีกที ข้อดีของการเป็นพนักงานบัญชีของรัฐนั้นก็คือ ความมั่งคง สวัสดิการดี ดูแลเรื่องการเจ็บป่วยของพ่อแม่และครอบครัว ถ้าอยู่จบเกษียณก็จะมีเงินบำนาญไว้ให้อุ่นใจในบั้นปลายชีวิตนั่นเอง นักบัญชีที่รับราชการ เงินเดือนที่ได้รับจะตามฐานรายได้ของราชการ
นอกจากนี้ ก็ยังมีอาชีพให้เลือกอีกเพียบ ไม่ว่าจะเป็นนักวิเคราะห์การเงินและการลงทุน
ผู้ทำบัญชีอิสระ ผู้วางระบบหรือเขียนโปรแกรมบัญชี เจ้าหน้าที่บริษัทหลักทรัพย์หรือตลาดหลักทรัพย์ นักการตลาด นักวิจัยการตลาด นักลงทุน และอื่น ๆ
ใครที่อยากรู้เรื่องหลักสูตร และกิจกรรมต่างๆ ของคณะบัญชี ก็เข้าไปดูได้ที่ www.spu.ac.th/fac/account/